Biblioteka Sąsiedzka na Głównej

Biblioteka Sąsiedzka na Głównej – pierwsza regularnie działająca biblioteka społeczna w Poznaniu, zlokalizowana przy ul. Głównej 42.

Powstała jako inicjatywa oddolna mieszkańców i mieszkanek osiedla Główna w Poznaniu przy wsparciu organizacyjnym Fyrtel Główna oraz Stowarzyszenia Młodych Animatorów Kultury.

W księgozbiorze znajduje się ponad 10 tysięcy książek, które można wypożyczać w wolnym dostępie. Biblioteka Sąsiedzka jest również miejscem inicjatyw społecznych, spotkań autorskich, warsztatów literackich, ilustratorskich, akcji twórczych oraz escape roomu.

Przy bibliotece działa również wypożyczalnia planszówek.

Historia powstania

Powstanie Biblioteki Sąsiedzkiej zainicjowała Beata Rosińska wraz ze swoim mężem Maciejem. W jej pomysł szybko zaangażowali się także Joanna i Marcin Rosińscy oraz małżeństwo Tarasków – Paulina i Michał. W proces powstawania biblioteki włączyła się również ówczesna przewodnicząca Rady Osiedla Główna, Marzena Strzyżewska.

Przestrzeń biblioteki została przygotowana przez mieszkańców, którzy przeprowadzili remont przestrzeni, zbili półki na książki oraz rozpoczęli zbiórkę książek, w którą włączyli się mieszkańcy całego Poznania oraz instytucje i wydawnictwa.

Otwarcie Biblioteki Sąsiedzkiej odbyło się 10 lipca 2020 roku.

Księgozbiór

W bibliotece znajduje się ponad 10 tysięcy egzemplarzy, podzielonych na 20 sekcji tematycznych: biografie, dla dzieci, fantasy, filozofia/religia, historia, horror, kryminał/thriller, lektury szkolne, młodzież, nauka, muzyka, sztuka, obcojęzyczne, obyczajowe, podręczniki, poezja, popularnonaukowe, poradniki, przewodniki, reportaże, wywiad oraz romans.

Księgozbiór Biblioteki Sąsiedzkiej powstał dzięki zbiórce oraz dobrowolnych darowiznach. Darczyńcami byli nie tylko mieszkańcy Poznania i inni pasjonaci czytania, ale także takie instytucje jak: Biblioteka narodowa, Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu, Estrada Poznańska, Galeria Miejska Arsenał, Centrum Kultury Zamek, Centrum Sztuki Dziecka, Muzeum Archeologiczne w Poznaniu, Stowarzyszenie Razem na Głównej, Szkoła Podstawowa nr 83 Łejery, Granice.pl, sklep Pyra, Fundusz Stypendialny „Talenty” oraz liczne wydawnictwa, w tym Ossolineum, Zakamarki, Powergraph, Media Rodzina, Rebis.

Działanie Biblioteki

Biblioteka działa na zasadzie społecznego zaufania i nie posiada tradycyjnej kartoteki czytelników. Opiekę nad zgromadzonym księgozbiorem sprawują wolontariusze i wolontariuszki oraz członkowie Stowarzyszenia Młodych Animatorów Kultury. Biblioteka Sąsiedzka jest nie tylko miejscem, w którym można wypożyczyć książkę, ale także przestrzenią różnorodnych działań z zakresu propagowania i rozwoju kultury oraz czytelnictwa.

Wydarzenia w Bibliotece Sąsiedzkiej

Rozproszony bookcrossing – książki niespodzianki

Niekonwencjonalna forma popularyzowania czytelnictwa. Polega na nieodpłatnym przekazywaniu oraz pozostawianiu książek w różnych punktach w przestrzeni dzielnicy Główna. Ma postać happeningu mającego na celu zjednoczenie miłośników książek. Do akcji wykorzystywane są przekazane przez mieszkańców Głównej książki, które nie weszły w skład księgozbioru Biblioteki Sąsiedzkiej. W przygotowanie oraz realizację działania włączani są wolontariusze, którzy pakują książki w papier i zamieszczają na nim opisy lektur – w nawiązaniu do hasła „nie oceniaj książki po okładce”.

Zaczytani na dzielni – mobilny regał z książkami

Akcja, w ramach której animatorzy i edukatorzy wychodzą do potencjalnych czytelników Biblioteki Sąsiedzkiej. Mobilny regał z książkami „podróżuje” w asyście opiekunów po przestrzeni dzielnicy, dając napotkanym czytelnikom szansę wypożyczenia książki np. w parku.

Borys Bobry za kulisami – spektakl teatru kamishibai

Spektakl teatru kamishibai opracowany na podstawie historii stworzonej przez dzieci podczas warsztatów literacko-ilustratorskich w 2021 i 2022 roku — serii książeczek o Borysie Bobrym — wymyślonym przez mieszkańców bohaterze z Głównej.

Tajemnica Biblioteki z Głównej – czytelniczy escape room

Rodzaj gry terenowej z elementami rozrywki intelektualnej. Jej celem jest wydostanie się z przestrzeni Biblioteki Sąsiedzkiej w ciągu 60 minut, dzięki rozwiązaniu szeregu literacko-językowych zagadek. Fabuła gry została oparta na literaturze. Przykładowymi zadaniami są rebusy, szarady językowe, palindromy, wykreślanki czy znalazienie odpowiednich fragmentów powieści. Wydarzenie jest skierowane do osób w każdym wieku.

Od deski do deski – cykl spotkań autorskich

W Bibliotece odbyły się spotkania z:

• Joanną Jodełką
• Adamem Robińskim
• Agnieszką Pajączkowską
• Aleksandrą Boćkowską

Instalacje Biblioteki Sąsiedzkiej

„Niedoczytane” Rafała Górczyńskiego

Rzeźba wykonana w duchu upcyklingu zaprojektowana przez artystę – prof. Rafała Górczyńskiego. Została złożona z niekompletnych, wybrakowanych i zniszczonych woluminów, których stan fizyczny nie pozwalał na włączenie ich do katalogu Biblioteki Sąsiedzkiej. W ten sposób wykorzystano je w celu promowania postaw proekologicznych i przypominania o potrzebie dbania o książki jako artefakty kulturowe.

Księgodzielnia – instalacja bookcrossingowa

Regał Biblioteki Sąsiedzkiej zamieszczony w przestrzeni miejskiego osiedla Główna, wpisany w ideę uwalniania książek poprzez ich nieodpłatne przekazywanie. Każdy może wziąć wybraną książkę, a w jej miejsce zamieścić inną.

Publikacje Biblioteki Sąsiedzkiej

Borys Bobry na tropie książek

Książka dla dzieci opowiadająca o przygodach Borysa Bobrego z Głównej – lokalnego bohatera. Publikacja powstała jako efekt cyklu warsztatów literacko-ilustratorskich realizowanych w kwietniu 2022 roku.

Borys Bobry na tropie języków

Książka dla dzieci będąca kontynuacją przygód Borysa Bobrego. Jest ona efektem warsztatów twórczych realizowanych w maju 2022 roku, w których udział wzięły dzieci polsko- i ukraińskojęzyczne. Zadania zamieszczone w książce umożliwiają zapoznanie się z podstawami języka ukraińskiego.